Rolnictwo od zawsze wiązało się z ryzykiem. Z jednej strony jest to praca zależna od natury i zmiennych warunków pogodowych, z drugiej – wymaga odpowiedzialności wobec osób trzecich i posiadanego majątku. Dlatego coraz większego znaczenia nabierają ubezpieczenia rolne. Dzięki nim rolnicy mogą zabezpieczyć zarówno swoje gospodarstwa, jak i plony, które często stanowią jedyne źródło dochodu.
Podstawowym ubezpieczeniem, które musi posiadać każdy rolnik prowadzący gospodarstwo o powierzchni powyżej 1 hektara, jest ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej rolnika. Chroni ono przed skutkami finansowymi szkód wyrządzonych osobom trzecim w związku z prowadzeniem gospodarstwa. Przykładowo, jeśli zwierzę ucieknie z zagrody i spowoduje wypadek, albo ktoś dozna urazu na terenie gospodarstwa, rolnik nie będzie musiał płacić odszkodowania z własnej kieszeni. OC jest więc fundamentem bezpieczeństwa prawnego i finansowego.
Drugim, równie istotnym filarem ochrony jest ubezpieczenie upraw rolnych. Polisa ta obejmuje rośliny przed skutkami zjawisk atmosferycznych, na które rolnik nie ma żadnego wpływu. Najczęściej spotykane ryzyka to: gradobicie, przymrozki wiosenne, susza, powódź i nadmierne opady, huragan, pożar czy uderzenie pioruna.
W ramach umowy można objąć ochroną różne gatunki – od zbóż, przez kukurydzę, ziemniaki i rzepak, aż po warzywa, sady owocowe czy plantacje truskawek. W praktyce im większe i bardziej zróżnicowane gospodarstwo, tym większy sens ma kompleksowe ubezpieczenie upraw.
Zawarcie polisy nie może być odkładane na ostatnią chwilę. Towarzystwa ubezpieczeniowe wymagają, aby umowę podpisać przed rozpoczęciem sezonu wegetacyjnego lub w jego początkowej fazie. Jeśli szkoda już wystąpiła, np. uprawy zostały zniszczone przez grad, nie ma możliwości ich późniejszego ubezpieczenia. Dlatego kluczowa jest odpowiedzialność i zaplanowanie ochrony z wyprzedzeniem.
Warto podkreślić, że do ubezpieczeń upraw dopłaca budżet państwa – nawet do 65% składki. Dzięki temu koszty dla rolnika są znacznie niższe, a ochrona obejmuje realne ryzyka. Warunkiem skorzystania z dopłaty jest jednak wybór polisy oferowanej w ramach programu dopłat. To dodatkowy argument, by nie odkładać decyzji na później, bo środki przeznaczone na ten cel są limitowane.
Zmiany klimatyczne powodują, że gwałtowne zjawiska pogodowe stają się coraz częstsze i bardziej dotkliwe. Jedno silne gradobicie może zniweczyć cały rok pracy, a susza pozbawić plonów na dużym obszarze. W takich sytuacjach ubezpieczenie upraw pozwala na utrzymanie płynności finansowej i kontynuowanie działalności gospodarstwa.
Ubezpieczenia rolne – zarówno obowiązkowe OC, jak i dobrowolne ubezpieczenia upraw – to narzędzie nie tylko zabezpieczające majątek, lecz także stabilizujące dochody rolnika. W obliczu nieprzewidywalnych warunków pogodowych warto traktować je nie jako dodatkowy koszt, ale jako inwestycję w bezpieczeństwo gospodarstwa i rodziny. Świadome korzystanie z polis staje się dziś równie ważne jak wybór odpowiedniego gatunku zboża czy terminowy siew.